Medycyna Laboratoryjna

MedTech Polska upowszechnia wiedzę o zagadnieniach Medycyny Laboratoryjnej i Life Science; w szczególności roli informacji diagnostycznej w procesach wykrywania, monitorowania oraz leczenia.

Medycyna laboratoryjna jest jednym z kluczowych obszarów medycyny, który odgrywa ważną rolę w procesie diagnostyki chorób, monitorowania leczenia i oceny stanu zdrowia pacjenta.

Szacuje się, że około 80% obiektywnych i wyrażonych numerycznie danych o stanie zdrowia pacjentów generowanych jest przez laboratoria medyczne. W związku z tym trudno sobie wyobrazić skuteczne leczenie pacjenta bez wcześniejszej diagnostyki laboratoryjnej. Medycyna laboratoryjna, bo tak dziś powinniśmy nazywać diagnostykę, to dziedzina nauki, która zajmuje się analizą próbek biologicznych, takich jak krew, mocz, kał, ślina, płyny mózgowo-rdzeniowe, tkanki i wiele innych, w celu identyfikacji patogenów chorób, zaburzeń metabolicznych, infekcji, a także analizy stężenia leków i substancji toksycznych we krwi i moczu.

Wyniki badań laboratoryjnych pomagają poznać ogólny stan zdrowia pacjenta i – w razie potrzeby – zaplanować właściwe, celowane leczenie. Dzięki takim badaniom można na przykład ustalić, czy biorca może przyjąć przeszczep od dawcy (tzw. zgodność tkankowa), czy pacjent ma cukrzycę lub anemię.

Aby zapewnić najwyższą jakość badań laboratoryjnych opracowane zostały wymagania dotyczące: pomieszczeń i urządzeń w laboratorium diagnostycznym (warunki sanitarne), personelu i kierownika laboratorium (fachowe przygotowanie).

Przygotowano również szczegółowe standardy jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych, które określają m.in. jak dużo czasu może upłynąć od pozyskania materiału do wykonania badania.

Medycyna laboratoryjna

MedTech Polska upowszechnia wiedzę o zagadnieniach Medycyny Laboratoryjnej i Life Science.
Standardy jakości obowiązują w zakresie:

laboratoryjnej diagnostyki medycznej (w tym immunologii medycznej)

mikrobiologicznych badań laboratoryjnych (w tym badań technikami biologii molekularnej)

laboratoryjnej genetyki medycznej

złuszczeniowej cytomorfologii medycznej

laboratoryjnej immunologii transfuzjologicznej

Standardy dotyczą też oceny jakości badań i ich wartości diagnostycznej, a także laboratoryjnej interpretacji i autoryzacji wyników.

Formalnym potwierdzeniem tego, że badanie zostało wykonane poprawnie, a wynik jest wiarygodny jest autoryzacja diagnosty laboratoryjnego na wydawanym sprawozdaniu/wyniku badania. Diagnosta laboratoryjny to specjalista łączący wiedzę medyczną o wykonywanych badaniach laboratoryjnych z wiedzą technologiczną o używanych narzędziach i technologiach. Diagności laboratoryjni zdobywają wykształcenie na uczelniach medycznych na kierunku medycyna laboratoryjna. Kluczowe zadania diagnostów w laboratoriach to zapewnienie jakości i poprawnego przebiegu badań oraz wiarygodności uzyskiwanych wyników.

Stowarzyszeniem naukowym zrzeszającym diagnostów laboratoryjnych i lekarzy, którego działalność ma na celu rozpowszechnianie aktualnej wiedzy w dziedzinie medycyny Laboratoryjnej, działalność szkoleniową i wspieranie działalności naukowej swoich członków jest Polskie Towarzystwo Diagnostyki Laboratoryjnej.**

Współczesna Medycyna laboratoryjna to zintegrowane zautomatyzowane systemy laboratoryjne niejednokrotnie składające się z wielu modułów, z których każdy ma przypisane konkretne zadania, to również sztuczna inteligencja (AI) która pomaga diagnozować skomplikowane przypadki, potrafi przeanalizować dane medyczne, obrazy rentgenowskie, wnioskować o pewnych chorobach, potrafi także wykrywać zmiany nowotworowe.

Automatyka pozwala wykonać znacznie więcej badań diagnostycznych, to mniejsze ryzyko błędów przedlaboratoryjnych, krótszy czas uzyskania wyników, ograniczenie kontaktu z potencjalnie zakaźnymi próbkami ****

Medycyna laboratoryjna jest kluczowym elementem w diagnostyce chorób, co pozwala na szybkie i dokładne określenie przyczyny objawów pacjenta. Jednym z najważniejszych aspektów medycyny laboratoryjnej jest analiza krwi, która pozwala na określenie stężenia różnych składników, takich jak hemoglobina, leukocyty, trombocyty i wiele innych, co może pomóc w diagnozowaniu chorób krwi, takich jak anemia, choroba zakaźna, a także niektórych chorób nowotworowych.

Analiza moczu jest również kluczowym elementem medycyny laboratoryjnej, ponieważ pozwala na wykrycie chorób nerek, wątroby i układu moczowego. Analiza moczu może również dostarczyć informacji na temat stężenia białka i glukozy, co może pomóc w diagnozowaniu cukrzycy.

Innym ważnym aspektem medycyny laboratoryjnej jest analiza płynów mózgowo-rdzeniowych, która pozwala na wykrycie chorób takich jak zapalenie opon mózgowych i zapalenie mózgu. Analiza tkanek również jest ważnym narzędziem w diagnozowaniu chorób nowotworowych i innych schorzeń.

Najmłodszą dziedziną diagnostyki laboratoryjnej jest diagnostyka molekularna, będąca najczulszą i najszybszą metodą, docierającą do pierwotnych przyczyn choroby. Materiałem do badań jest DNA i RNA. Diagnostyka molekularna znajduje szerokie zastosowanie w onkologii, w wykrywaniu chorób zakaźnych, w badaniach zgodności tkankowej w przypadku doboru dawców i biorców przeszczepów. Głównym przedmiotem badań jest wykrywanie zmiany w obrębie materiału genetycznego osoby chorej w przypadku, kiedy chorobę cechuje występowanie zmienionych pod wpływem mutacji fragmentów DNA lub wykrywania materiału genetycznego patogenu. Takim materiałem może być genom mikroorganizmu wywołującego chorobę. ***

Medycyna laboratoryjna pomaga również w monitorowaniu leczenia i ocenie stanu zdrowia pacjenta. Po przeprowadzeniu leczenia choroby lub operacji pacjent może być poddany badaniom laboratoryjnym w celu sprawdzenia, czy leczenie było skuteczne i czy choroba została całkowicie wyleczona.

Jednym z ważnych zastosowań medycyny laboratoryjnej jest również badanie stężenia leków we krwi. Jest to ważne w celu monitorowania pacjentów, którzy przyjmują leki, takie jak leki przeciwpadaczkowe, antybiotyki, leki na choroby serca i wiele innych, ponieważ pozwala to na określenie, czy dawkowanie leków jest odpowiednie, czy trzeba je zmodyfikować lub zmienić.

Podsumowując, medycyna laboratoryjna jest kluczowym elementem opieki zdrowotnej, która pozwala na szybką i dokładną diagnozę chorób, monitorowanie

Czytaj więcej w serwisie:
Centralnego Ośrodka Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej w Warszawie.
Centralnego Ośrodka Badań Jakości w Diagnostyce Laboratoryjnej w Łodzi.
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej (Dz.U z 2014 r. poz. 1384)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 marca 2004 r. w sprawie wymagań, jakim powinno odpowiadać medyczne laboratorium diagnostyczne (Dz.U. z 2004 Nr 43, poz. 408 z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23 marca 2006 r. w sprawie standardów jakości dla medycznych laboratoriów diagnostycznych i mikrobiologicznych (Dz.U. 2016 poz. 1665)

źródła:
https://grupadiagnostyka.pl/diagnostyka-laboratoryjna-czy-medycyna-laboratoryjna/
** http://www.ptdl.pl
*** http://laboratoria.net/home/10369.html
**** https://uck.pl/news/nowe-oblicze-diagnostyki-laboratoryjnej-w-uniwersyteckim-centrum-klinicznym.html